انجمن اسلامی معلمان ایران تشکلی با گرایش اصلاح طلب است که در سال ۱۳۵۶ در ادامه فعالیت های انجمن های اسلامی معلمان در دوران پیش از انقلاب تشکیل شد. اولین جمعی که در دوران پیش از انقلاب با عنوان انجمن اسلامی معلمان ایران شکل گرفتند، گروهی به سردرمداری ۱۵ نفر از جمله مهدی بازرگان، غلامعباس توسلی، یدالله سحابی، سیدمحمود طالقانی و مرتضی مطهری بود.
پس از انقلاب آنچه که امروز به عنوان انجمن اسلامی معلمان ایران فعالیت می کند توسط محمدعلی رجایی، محمدجواد باهنر، سیدمحمد بهشتی و مرتضی کتیرایی و عده ای دیگر از معلم های فعال و انقلابی در سال ۱۳۵۶ بنیان گذاشته شد تا در کنار دیگر انقلابیون به فعالیت انقلابی- صنفی بپردازد. آنها پس از انقلاب نیز به حضور خود در عرصه سیاسی ایران ادامه دادند و نقش مهمی در شکل گیری نظام فرهنگی پس از انقلاب بازی کردند؛ چنانکه در سال های اولیه انقلاب دو نفر از موسسین انجمن، رجایی و باهنر، به عنوان وزرای آموزش و پرورش مشغول به کار شدند. این حزب سیاسی- صنفی پس از آن دوران در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۰ توانست از جمله اولین احزابی باشد که بر اساس قانون احزاب به عنوان تشکل و حزب رسمی در وزارت کشور ثبت شود. هسته موسس انجمن اسلامی ایران به عنوان حزبی دارای پروانه رسمی مرتضی کتیرایی، اصغر نوروزی، عباس دوزدوزانی، یدالله حاج علی اکبری، حسین مظفر و غلامعلی اصغریان بودند.
هدف اصلی انجمن اسلامی معلمان ایران بر اساس اساسنامه آن اعتلای آموزش و پرورش و فرهنگ عمومی است که از طریق اموری چون
- تلاش برای رشد فرهنگی و سیاسی معلمان
- تلاش مستمر در جهت بهبود روش ها، فرآیند و ساختار نظام آموزش و پرورش کشور ضمن بهره گیری از دستاوردهای نوین جهانی
- اعلام مواضع در همه مسائل سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور
- تلاش در جهت تحقق آزادی های مصرح در قانون اساسی
- کوشش در جهات ارتقای منزلت اجتماعی معلمان و
- تلاش در جهت تحقق عدالت و رفع تبعیض های ناروا در جامعه قابل تحقق است.
به طور کلی این تشکل ریشه مرام خود را در سه تبار مختلف می داند: تبار روشنفکری دینی، تبار انقلاب اسلامی و خط امام و تبار اصلاح طلبی.
مرکز اصلی انجمن اسلامی معلمان در شهر تهران واقع است و مجمع نمایندگان(کنگره) این تشکل به صورت معمول سه بار در سال شکل می گیرد. شورای مرکزی انجمن که متشکل از ۲۱ نفر عضو اصلی و ۷ نفر عضو علی البدل است که توسط مجمع نمایندگان انتخاب می شوند. اسامی شورای مرکزی انجمن حال حاضر که منتخبین پنجمین کنگره این حزب در سال ۱۳۹۵ بودند از این قرار است: سید عبدالراق موسوی، صفر اسلامی، فیروز عطایی، فواد حسینی، عبدالرضا فولادوند، داوود محمدی، محمدعلی گندمی، عزت الله عباسی، علی خواجوی، علی محمد مصلحی، جواد نظریان، حسن خلیل آبادی، سیدجابر موسوی، سید حسن الحسینی و علی اکبر محسنی نسب. دبیر کل کنونی انجمن داوود محمدی و سخنگوی آن حسن خلیل آبادی، عضو شورای شهر تهران، است.
طبق اساسنامه انجمن اسلامی معلمان ایران همه معلمان و کارکنان آموزش و پروش تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش می توانند در صورت قبول مفاد اساسنامه و مرامنامه انجمن به عضویت این تشکل در آیند.