سیاستهای کلی انتخابات ابلاغی ۱۳۹۵/۰۷/۲۴ مقام معظم رهبری
رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی، سیاستهای کلی «انتخابات» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، ابلاغ کردند:
۱- تعیین حوزههای انتخاباتی مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی برمبنای جمعیت و مقتضیات اجتنابناپذیر بهگونهایکه حداکثر عدالت انتخاباتی و همچنین شناخت مردم از نامزدها فراهم گردد.
۲- برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی بهصورت دومرحلهای در صورت عدمکسب نصاب قانونی در مرحلهاول.
۳- بهرهمندی داوطلبان در تبلیغات انتخاباتی با تقسیم برابر متناسب با امکانات در هر انتخابات حسب مورد از صداوسیما و فضای مجازی و دیگر رسانهها و امکانات دولتی و عمومی کشور.
۴- تعیین حدود و نوع هزینهها و منابع مجاز و غیرمجاز انتخاباتی، شفافسازی منابع و هزینههای انتخاباتی داوطلبان و تشکلهای سیاسی و اعلام به مراجع ذیصلاح و اِعمال نظارت دقیق بر آن و تعیین شیوه و چگونگی برخورد با تخلفات مالی.
۵- ممنوعیت هرگونه تخریب، تهدید، تطمیع، فریب و وعدههای خارج از اختیارات قانونی و هرگونه اقدام مغایر امنیت ملی، نظیر تفرقهی قومی و مذهبی در تبلیغات انتخاباتی.
۶- ممنوعیت استفاده از حمایت و امکانات بیگانگان، اعم از مالی و تبلیغاتی، توسط نامزدها و احزاب و برخورد بموقع دستگاههای ذیربط.
۷- پیشگیری از جرائم و تخلفات انتخاباتی و هرگونه اقدام مغایر قانون، منافع ملی، وحدت ملی و امنیت ملی و رسیدگی سریع و خارج از نوبت حسب مورد به آنها، بهویژه جرائم امنیتی، مالی و تبلیغاتی و اقدامات تخریبی ضد داوطلبان.
۸- ارتقای سطح شناخت و آگاهی و آموزشهای عمومی و ترویج هنجارهای انتخاباتی و نهادینهکردن آن در فرهنگ عمومی و تعیین قواعد و ضوابط رقابت سیاسی سالم بهمنظور افزایش مشارکت و حضور آگاهانه و بانشاط مردم و کمک به انتخاب اصلح.
۹- تعیین چارچوبها و قواعد لازم برای فعالیت قانونمند و مسئولانهِی احزاب و تشکلهای سیاسی و اشخاص حقیقی در عرصهی انتخابات مبتنیبر اصول و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران بهنحویکه رقابتهای انتخاباتی منجر به افزایش مشارکت آگاهانه، اعتماد، ثبات و اقتدار نظام شود.
۱۰- ارتقای شایستهگزینی -همراه با زمینهسازی مناسب- در انتخاب داوطلبان تراز شایستهی جمهوری اسلامی ایران و دارای ویژگیهایی متناسب با جایگاه مربوط از طریق:
۱۰-۱- تعیین دقیق معیارها و شاخصها و شرایط عمومی و اختصاصی داوطلبان در چارچوب قانوناساسی با تأکید بر کارآمدی علمی، جسمی و شایستگی متناسب با مسئولیتهای مربوط و تعهد به اسلام، انقلاب و نظام اسلامی و قانوناساسی، بهویژه التزام به ولایت فقیه و سلامت اخلاقی-اقتصادی.
۱۰-۲- شناسایی اولیهی توانایی و شایستگی داوطلبان در مرحلهی ثبتنام به شیوههای مناسب قانونی و متناسب با هر انتخابات.
۱۰-۳- بررسی دقیق و احراز شرایط لازم برای صلاحیت نامزدها با پیشبینی زمان کافی در چارچوب قانون هر انتخابات از طریق استعلام از مراجع ذیصلاح و پاسخگویی مسئولانه و بموقع آنها.
۴-۱۰- اتخاذ ترتیبات لازم برای به حداقل رساندن ممنوعیت حضور داوطلبان شاغل.
۵-۱۰- تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبّر بودن نامزدهای ریاستجمهوری توسط شورای نگهبان.
۱۱- نظارت شورای نگهبان بر فرایندها، ابعاد و مراحل انتخابات ریاستجمهوری، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، از جمله تأیید نهایی صلاحیت داوطلبان، رسیدگی به شکایات و تأیید یا ابطال انتخابات، بهمنظور تأمین سلامت انتخابات، جلب مشارکت حداکثری و تأمین حقوق داوطلبان و رأیدهندگان با:
۱-۱۱- تعیین سازوکارهای شفاف، زمانبندیشده و اطمینانبخش و فراهمکردن حضور داوطلبان یا نمایندگان آنها در تمام مراحل.
۲-۱۱- پاسخگویی مکتوب درخصوص دلایل ابطال انتخابات و ردّ صلاحیت داوطلبان در صورت درخواست آنان.
۱۲- بهرهگیری از فناوریهای نوین در جهت حداکثرسازی شفافیت، سرعت و سلامت در اخذ و شمارش آرا و اعلام نتایج.
۱۳- تعیین سازوکار لازم برای حسن اجرای وظایف نمایندگی، رعایت قسمنامه، جلوگیری از سوءاستفادهی مالی، اقتصادی و اخلاقی و انجام اقدامات لازم در صورت زوال یا کشف فقدان شرایط نمایندگی مجلس در منتخبان.
۱۴- ثبات نسبی قوانین انتخابات در چارچوب سیاستهای کلی و تغییرندادن آن برای مدت معتنابه، مگر به ضرورت و با تصویب تغییرات با رأی حداقل دو سوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی.
۱۵- پاسداری از آزادی و سلامت انتخابات و حق انتخاب آزادانهی افراد و صیانت از آرای مردم بهعنوان حقالناس در قانونگذاری، نظارت و اجرا و نیز رعایت کامل بیطرفی از سوی مجریان و ناظران و برخورد مؤثر با خاطیان.
۱۶- ممنوعیت ورود نیروهای مسلح، قوای سهگانه اعم از وزارتخانهها و دستگاههای تابعهی آنها، دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی، سازمانها، نهادها و شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی در دستهبندیهای سیاسی و جناحی انتخاباتی و جانبداری از داوطلبان.
۱۷- اجرای انتخابات ریاستجمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر و روستا توسط وزارتکشور و زیر نظر هیئتاجرایی مرکزی انتخابات به ریاست وزیرکشور که ترکیب این هیئت و وظایف آن و همچنین ترکیب و وظایف هیئتهای اجرایی استانی و شهرستانی را قانون مشخص میکند.
۱۸- تنظیم تاریخ و همزمانی برگزاری انتخاباتهای عمومی بهگونهایکه فاصلهی برگزاری آنها حدود دو سال باشد و مراحل و سازوکار اجرایی آن تا حد امکان، یکسان و متحد صورت پذیرد.